Hiệu quả từ việc sử dụng khay gieo mạ ném

Dùng mạ ném vừa tiết kiệm thời gian vừa tiết kiệm được chi phí vì khay có thể dùng lại để gieo mạ cho những mùa vụ sau; gieo mạ khay tỷ lệ thóc nảy mầm cao, mạ nhanh bén rễ và đẻ nhánh khỏe. Kỹ thuật gieo mạ khay, cấy “ném” thường được áp dụng cho các thửa ruộng đất tốt, chủ động được nguồn nước.
Làm mạ khay thuận tiện hơn gieo mạ trên sân rất nhiều. Nếu gieo mạ trên sân mỗi sào tốn gần 3kg thóc giống thì gieo mạ khay chỉ mất khoảng 1,5kg. Đặc biệt, gieo mạ khay tỷ lệ thóc nảy mầm rất cao, năng suất lúa cũng tăng từ 5-10% so với cấy lúa theo phương pháp truyền thống bởi mạ khay nhanh bén rế và đẻ nhánh khỏe.
Một khay để gieo mạ có chiều dài khoảng 60 cm, 434 lỗ, có thể dùng lại được cho 4 - 5 mùa vụ (giá 3 nghìn đồng/khay). Đồng thời, chuẩn bị một số dụng cụ như khung tre, chổi, bạt nilon để phủ toàn bộ hạt giống. Sau khi chọn giống thì tiến hành xử lý hạt trước khi ủ, quá trình này phải thường xuyên thay nước để tránh tình trạng hạt giống bị ngâm quá sẽ bị chua và hỏng. Vào mùa hè, quá trình ủ hạt khoảng 24 giờ, còn mùa đông do thời tiết lạnh hơn ngâm 48 giờ và cho hạt ra mộng dài từ 1 - 1,5 cm.
Để gieo mạ, bước đầu là tạo và làm phẳng luống với chiều rộng 1,5 m rồi bón phân đạm, phân lót để cây hấp thụ và sinh trưởng tốt. Sau đó, đặt các khay song song, khít với nhau, rồi đổ bùn lên khay, dùng chổi quét bùn vào đầy các lỗ, tiếp theo là rắc mộng mạ đều tay, trung bình 1 kg rắc được 35 khay, dùng chổi gạt mộng vào các lỗ của khay mạ. Cuối cùng, dùng khung tre tạo vòm và bạt nilon để phủ kín mộng mạ. Để mạ khoảng 6 - 7 ngày, bỏ bạt nilon ra cho mạ thích nghi với môi trường sống, để thêm 3 ngày mạ lên lá có thể lấy mạ đi “ném” xuống ruộng.
Khi ném mạ, dùng tay không thuận (trái) giữ khay mạ, còn tay thuận (phải) túm các bầu mạ ném xuống ruộng, làm sao cho các gốc cách nhau khoảng 15 cm. Với mạ khay không phải cấy mà chỉ đứng ném, 1 người có thể làm gấp 3 - 4 lần so với việc cấy mạ truyền thống. Dùng mạ ném vừa tiết kiệm thời gian vừa tiết kiệm được chi phí vì khay có thể dùng lại để gieo mạ cho những mùa vụ sau; gieo mạ khay tỷ lệ thóc nảy mầm cao, mạ nhanh bén rễ và đẻ nhánh khỏe.
Kỹ thuật gieo mạ khay, cấy “ném” thường được áp dụng cho các thửa ruộng đất tốt, chủ động được nguồn nước. kỹ thuật này có nhiều ưu điểm so với cấy mạ truyền thống, như: Tiết kiệm chi phí đầu tư; giảm lượng giống từ 30 - 50%; tiết kiệm 50% thời gian, công lao động vì không mất công cấy; tỷ lệ cây mọc đạt 100%, sinh trưởng tốt...
Tóm lại, việc sử dụng khay gieo mạ ném mang lại nhiều ưu điểm, từ tăng hiệu suất đến giảm chi phí và công sức, đồng thời còn có lợi ích lớn cho bảo vệ môi trường.
Tác giả: Thanh Lam