Kỹ thuật trồng sâm cho hiệu quả kinh tế cao

Nhân sâm Hàn Quốc, dễ trồng, phát triển nhanh, nhưng chu trình để có một củ nhân sâm chất lượng nhất phải mất đến 6 năm. Đó là thời gian để chúng có thể tích lũy chất dinh dưỡng để chuyển hóa thành một sản phẩm hoàn hảo cho con người. Tuy nhiên, với điều kiện hiện tại chúng ta hoàn toàn có thể rút ngắn thời gian và tăng năng suất cho loại cây trồng có giá trị này bằng cách áp dụng các tiến bộ vượt bậc của khoa học kỹ thuật.

Chúng ta cùng tìm hiểu tập tính và quy trình gieo trồng để đạt được kết quả tốt nhất nhé.

1. Tập tính sinh trưởng của nhân sâm.

Nhân sâm là thực vật âm tính, ưa khí hậu ôn hòa, mát mẻ, sợ ánh mặt trời mạnh chiếu trực tiếp, kị mưa và nhiệt độ cao, sợ gió nóng. Nhiệt độ thích hợp để sinh trưởng là 20 – 28oC.

Do điều kiện khí hậu ở Việt Nam ít có khu vực nào có thể đáp ứng được điều kiện nhiệt độ, thổ nhưỡng cho sâm phát triển ngoại trừ một số khu vực ở Tây Nguyên có nhiệt độ bình ổn quanh năm.

Điều này chúng ta hoàn toàn có thể xử lý được khi đưa cây nhân sâm vào môi trường sống hoàn hảo. Có thể trồng sâm trong môi trường thủy canh hoặc bán thủy canh trong nhà kính, đảm bảo điều kiện chiếu sáng, độ ẩm, nhiệt độ và dinh dưỡng.

2. Quy trình gieo trồng và thu hoạch

2.1 Chọn giống:

Hạt giống được thu hái từ cây nhân sâm tuổi 3 mới đảm bảo chất lượng hạt giống. quả chín đỏ, đều cho vào nước chà nhẹ cho vỡ vỏ quả, rửa sạch để khô ráo, phơi trong nắng nhẹ trong 3 ngày. Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh.

Hạt giống ngâm trong nước 2 sôi 3 lạnh trong 5h, vớt hạt ủ trong khăn ẩm 3 ngày, hàng ngày rửa chua 1 lần vào buổi chiều. Thời gian nảy mầm 110 ngày.

+ Gieo hạt:

- Trong túi bầu: Túi bầu D = 6~8cm, dùng que chọc giữa túi bầu sâu 2cm, cho hạt vào dùng cát ngọt phủ kín bề mặt bầu, phủ 1 lớp vỏ trấu, tưới nước giữ ẩm thường xuyên.

- Gieo vào khay ươm: Có thể lựa chọn khay ươm đường kính miệng khay khoảng từ 6~8cm, sử dụng giá thể giàu dinh dưỡng như mùn xơ dừa đã qua xử lý phối trộn cùng đá perlite, tro trấu. Tưới giữ ấm thường xuyên

- Gieo vào viên nén chuyên dụng: viên nén ươm hạt đường kính 3.5cm, giá thể là các thành phần giàu dinh dưỡng. Loại viên nén này chỉ cần ngâm ngập trong nước khoảng 30 phút cho trương nở tối đa là có thể gieo hạt giống.

+ Khi cây nảy mầm, phát triển cao 5 -7 cm, bứng cây ra khu vực trồng đại trà.

2.2 Điều kiện trồng cây và chế độ chăm sóc:

*Trồng môi trường tự nhiên:

Ruộng trồng phải bằng phẳng, thoát nước tốt, cuốc ải phơi đất. Chuẩn bị vào vụ trồng cuốc đập đất nhỏ, nhặt sạch cỏ dại, phân luống rộng 150cm, luống dài khoảng 5m, vét luống cao 30-35cm, rãnh luống 25 - 30cm. Cuốc hố trên mặt luống thành hàng cách nhau 20cm, hàng cách hàng 25 - 30cm. Tiến hành bón lót phân vào các hố trồng. Sử dụng phân vi sinh, phân gà đã hoai mục và qua xử lý nấm bệnh là tốt nhất. Lưu ý cần đảm bảo đủ độ ẩm cho cây, nhưng cũng tránh làm bị ngập úng. Có thể lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt tự động, kết hợp phủ rơm rạ bên trên vừa tăng sinh khối, vừa để chống cỏ mọc, trường hợp ko có rơm rạ có thể sử dụng bạt phủ chống cỏ để giảm công chăm sóc làm cỏ, cũng có tác dụng tăng độ ẩm và tăng cường lượng vi sinh trong đất.

Cần lưu ý, sâm Hàn Quốc là loại cây khó tính, không chịu được điều kiện nhiệt độ cao hoặc nhiệt độ quá lạnh cũng như điều kiện ánh sáng quá gay gắt hoặc mưa nhiều. Bà con nên sử dụng các biện pháp che chắn như dùng lưới cắt nắng để giảm cường độ ánh sáng, nhiệt độ, hạn chế được mưa và sương muối, các điều kiện tự nhiên bất lợi cho cây.

*Trồng trong môi trường nhân tạo:

Cho giá thể đã được xử lý vào các bịch, trồng theo mật độ 25x25cm. Lưu ý luôn đảm bảo điều kiện môi trường sống về nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng. Phân bón được tưới định kỳ thông qua hệ thống tưới tự động, có thể kết hợp lắp hệ thống phun sương để tạo độ ẩm theo nhu cầu của cây.

Môi trường trồng sâm trong nhà kính có thể kết hợp nhiều tầng để giảm chi phí. Các tầng đều được lắp đặt điều kiện ánh sáng, nhiệt độ và hệ thống tưới như nhau để luôn đảm bảo cây phát triển đồng đều. Nguồn sáng cung cấp cho nhân sâm có thể sử dụng các loại đèn led growlight chuyên dụng đã có cường độ ánh sáng phù hợp với nhu cầu chiếu sáng của cây. Trong giai đoạn cây phát triển thân lá có thế chia thời gian chiếu sáng xen kẽ mỗi 6 giờ sáng thì lại có 6 giờ tối, điều này sẽ thúc đẩy cây phát triển nhanh hơn bình thường.

Ở điều kiện trong nhà kính, chúng ta hoàn toàn kiểm soát điều kiện sống của nhân sâm, có thể thúc cây phát triển nhanh ở các giai đoạn đầu của cây trước giai đoạn cây tổng hợp Saponil.

2.3 Thu hoạch:

Khi đó cây nhân sâm có chiều dài thân và rễ khoảng 7-10cm , đường kính của cây khoảng 2-3cm. Một số cây nhân sâm có chiều rễ và rễ con là 34 cm, trọng lượng khoảng 40-120g có khi lên đến 300g.
Vụ thu hoạch của nhân sâm được thực hiện vào mùa thu, vào khoảng tháng 9 hoặc tháng 10, khi rễ của nó là 4-5 tuổi. Một mùa thu hoạch lý tưởng cho năm thứ 6, khi nhân sâm đủ 6 năm tuổi.

Khi thu hoạch lưu ý cắt lá để riêng, moi nhẹ đất xung quanh củ tránh gẫy củ và đứt rễ, sau đó đào củ, rũ nhẹ đất, xếp vào dụng cụ đựng tránh bị xây sát củ. Sơ chế, bảo quản: Rửa sạch, cắt hết rễ phụ và đem phơi hoặc sấy khô. Củ khô được bảo quản trong túi chống ẩm và để nơi khô ráo.